Obszerna publikacja pod tym tytułem przygotowana została przez zespół Pracowni Polszczyzny Kresowej – Katarzynę Czarnecką, Dorotę A. Kowalską i Lyudmylę Yanushevską.

W tomie znalazły się wspomnienia 36 osób. To opowieści przedstawione z kilku perspektyw pokoleniowych. Mamy tu relacje Kresowian, którzy rodzinne miejscowości w Tarnopolskiem opuścili w różnym wieku: najmłodsi w momencie wyjazdu mieli po 10–12 lat, najstarsi przyjechali na Ziemie Zachodnie jako dojrzali, ponadczterdziestoletni ludzie. Wspomnienia starszych respondentów są obszerniejsze i dotyczą różnych sfer życia – m.in. pracy na roli, przygotowywania pokarmów, drobnych zajęć domowych, celebrowania świąt, współistnienia w wielopokoleniowych rodzinach, relacji sąsiedzkich, obowiązkowej służby wojskowej. Jednakże również najmłodsi zachowali w pamięci istotne obrazy z dzieciństwa na Kresach czy z dramatycznej drogi na Zachód. Relacje stanowią niezwykłe świadectwo czasu i wydarzeń. Należy pamiętać, że są to wypowiedzi subiektywne, często niemożliwe do zweryfikowania pod względem ścisłości historycznej. Brak tu dokładnych dat i nazwisk. Respondenci dzielą się swoimi odczuciami i ocenami. Przykładem subiektywizmu jest powtarzający się w wielu relacjach wątek o dobrosąsiedzkim współistnieniu z Ukraińcami, nawet tam, gdzie ci sami rozmówcy przytaczają fakty przeczące temu mitowi (presja na eliminowanie języka ukraińskiego w kontaktach codziennych we wsiach z przewagą ludności polskiej, narzucanie wyznania rzymskokatolickiego w małżeństwach mieszanych). Zamieszczone w tomie wspomnienia stanowią interesującą lekturę, cenne świadectwo przeszłości, ale też materiał do dalszych badań – językowych, historycznych czy socjologicznych.

Zachęcamy do lektury. Książka jest już dostępna w księgarni naszego Instytutu:

https://sklep.ijp.pan.pl/index.php?route=product/product&path=34&product_id=469