Pracownia Polszczyzny Kresowej

0

0000-0002-6759-0186

dr Karina Stempel-Gancarczyk

Funkcja

asystent

Wykształcenie i przebieg pracy naukowej

2000 – dyplom magistra filologii polskiej, Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny

2001 – dyplom magistra socjologii, Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Społecznych

2019 – obrona z wyróżnieniem pracy doktorskiej Procesy zanikania języka na podstawie badań gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej, Instytut Slawistyki PAN

Stypendia naukowe i staże zagraniczne

Realizacja stypendium doktorskiego w ramach konkursu Narodowego Centrum Nauki ETIUDA 6 w roku akademickim 2018/2019
nr 2018/28/T/HS2/00055 z trzymiesięcznym stażem w Instytucie Bukowińskim w Radowcach/Rădăuți w Rumunii.

Publikacje

MONOGRAFIA

Procesy zanikania języka na podstawie badań gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk,
seria „Język na Pograniczach”, Warszawa 2020 (open access).

Praca doktorska Procesy zanikania języka na podstawie badań gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej znalazła się na liście projektów publikacji skierowanych do finansowania w programie „Doskonała Nauka” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2020 roku
i została opublikowana w wolnym dostępie: Procesy zanikania języka na podstawie badań gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej (ispan.waw.pl)

ARTYKUŁY I ROZDZIAŁY W MONOGRAFIACH NAUKOWYCH

• O limbă pe cale de dispariţie – graiul polonez în Mihoveni, „Analele Bucovinei”, nr. 1 (56)/2021, Editura Academiei Române, București, s. 251-258.
• Elementy prawosławnej kultury rumuńskiej w życiu religijnym mieszkańców Bulaju, „Biuletyn” Muzeum Kultury Ludowej
  w Kolbuszowej, nr 5, Kolbuszowa 2021, s. 133-150.
• Pomiędzy archeologią a pracą detektywistyczną. Uwagi o badaniach gwar „małopolskich” na Bukowinie rumuńskiej,
  w: O relacjach polsko-rumuńskich na przestrzeni wieków w stulecie nawiązania stosunków dyplomatycznych / Despre
  relaţiile polono-române de-a lungul timpului în anul centenarului stabilirii relaţiilor diplomatice polono-române,
  opr. red. Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Związek Polaków w Rumunii, Suceava 2021, s. 504-515.
• Tradycje polskie i nowoczesność rumuńska w kuchni mieszkańców Bulaju, w: Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe,
  pod red. Heleny Krasowskiej, Magdaleny Pokrzyńskiej, Ewy Wróblewskiej-Trochimiuk, seria „Język na Pograniczach”,
  Warszawa – Zielona Góra – Piła 2020, s. 317-333.
• Importanța cercetărilor de teren. Reflecții de cercetare în contextul analizei graiurilor poloneze pe cale de dispariție din Bucovina românească, „Analele Bucovinei”, nr 1 (54)/2020, Editura Academiei Române, București, s. 221-226.
• Piętno a wartość języka. Sytuacja gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej (Stigma versus value of the language. The situation
  of Polish dialects in Romanian Bucovina), „Adeptus”, nr 1(15)/2020, Instytut Slawistyki PAN, Warszawa.
• The soul as a transmitter of values. Selected first-person epitaphs on Polish and Romanian headstones, w: The Soul in the Axiosphere from an Intercultural Perspective, Volume One, edited by Joanna Jurewicz, Ewa Masłowska, Dorota Pazio-Wlazłowska, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge 2020, s. 545-578.
• Comunitatea polonezilor bucovineni în secolul al XX-lea. Amintiri din localităţile Bulai şi Vicşani, w: Polonezii din România. Repere identitare, editor Anca Filipovici, Institutul pentru Studierea Problemelor Minorităţilor Naţionale, Cluj-Napoca 2020, s. 87-95.
• XXVII Międzynarodowa Konferencja Naukowa Instytutu Bukowińskiego w Radowcach „Bucovina – identitate și transformare. Patrimoniu  construit  și  peisaj  cultural” (3-5 października 2019 r.) sprawozdanie opublikowane w czasopiśmie „Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich” (nr 10/2019), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
  Mikołaja Kopernika w Toruniu, s. 275-281.
• Język mniejszości jako dziedzictwo. Zanikanie gwar polskich na Bukowinie rumuńskiej – zarys problemu, w: Dziedzictwo kulturowe
  w regionach europejskich. Odkrywanie, ochrona i (re)interpretacja, red. E. Kocój, T. Kosiek, J. Szulborska-Łukaszewicz,
  Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019, s. 239-247.
• Szekspir w Kaczyce, w: O relacjach polsko-rumuńskich na przestrzeni wieków w Stulecie Odzyskania Niepodległości Polski
  i Wielkiego Zjednoczenia Rumunii / Despre relaţiile polono-române de-a lungul timpului în anul Centenarului Independenţei
  Poloniei şi Marii Unirii a României, opr. red. Karina Stempel-Gancarczyk, Elżbieta Wieruszewska-Calistru,
  Suceava 2019, s. 637-652.
• Dusza jako przekazicielka wartości. Wybrane narracje pierwszoosobowe w polskich i rumuńskich napisach nagrobnych,
  w: Antropologiczno-jezykowe wizerunki duszy w perspektywie międzykulturowej. T. 3: Aksjosfera duszy – dusza
  w aksjosferze, pod red. Joanny Jurewicz, Ewy Masłowskiej i Doroty Pazio-Wlazłowskiej, Warszawa 2019, s. 531-562.
• Biografie językowe a zanikanie gwar polskich na Bukowinie. Wybrane aspekty, w: Związki polsko-rumuńskie w historii
  i kulturze / Lagături istorice şi culturale polono-române, opr. red. Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Karina Stempel-Gancarczyk, Związek Polaków w Rumunii, Suceava 2018, s. 478-489.
• Graiurile poloneze în Bucovina românească – trecut și prezent (o schiță a problemei), „Analele Bucovinei” 2018, nr 1 (50),
  Editura Academiei Române, București, s. 247-254.
• „Inny” język w „naszej” mowie: interferencja językowa w gwarze Polaków z Moary, w: Bukowina. Inni wśród swoich,
  red. naukowa: Radu Florian Bruja, Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska,
  Warszawa – Zielona Góra – Piła 2017, s. 91-101.
• Catolicismul polonez în Bucovina românească – tradiție și eclectism (studiu de caz: Bulai-Moara), „Analele Bucovinei”,
  nr. 2 (49)/2017, Editura Academiei Române, București, s. 421-428.
• Pamięć Bukowiny – pomiędzy arkadyjską „pozłotą wspomnień” a rzeczywistością historyczną – na podstawie wywiadów
  i opracowań dotyczących miejscowości Bulai (Bulaj) i Vicşani (Wikszany, Ruda), w: Historia i dzień dzisiejszy relacji
  polsko-rumuńskich / Istoria și prezentul relațiilor polono-române, red. Elżbieta Wieruszewska-Calistru,
  Karina Stempel-Gancarczyk, Związek Polaków w Rumunii, Suceava, 2017, s. 416-429.
• Nazwy miejscowości zamieszkałych przez Polaków na Bukowinie rumuńskiej. Ujęcie socjolingwistyczne, w: Polska i Rumunia
  w Europie Środkowej w XX i XXI wieku. Studia, materiały i eseje poświęcone pamięci prof. dra hab. Wojciecha Rojka / Polonia
  și Romania în Europa Centrală în secolele XX și XXI. Studii, materiale și eseuri dedicate în memoriam prof. univ.
  dr. Wojciech Rojek, pod red. Agnieszki Kastory i Henryka Walczaka, Kraków 2017, s. 253-263.
• Śliwki na cmentarzu, Eliade, życie i śmierć, „Afront. Kwartalnik literacko-artystyczny”, nr 1/2017, Fundacja Kultury Afront,
  s. 113-110.
• Bucovina secolului al XX-lea – o Arcadie în amintirile membrilor comunităţii polonezilor din România (pe baza interviurilorşi
  a materialelor scrise din localităţile Bulai şi Vicşani), „Analele Bucovinei”, nr 1 (46)/2016, Editura Academiei Române,
  Rădăuţi – Bucureşti, s. 155-163.
• (A) nasze dusze smutne mają pyski. leżą na dywanie. wyją. nie dają żyć” (J. Mansztajn, O duszy) – leksem dusza
  w najnowszej poezji polskiej / “(Y)et the faces of our souls are sad. lying on the carpet. howling. tormenting us.”
  (J. Mansztajn, O duszy) – the lexeme dusza (soul) in contemporary Polish poetry, „Adeptus”, nr 7/2016, s. 67-83.
• Noica patrzy na poetę, czyli tam, gdzie kończy się teoria literatury, „Fraza” nr 1-2 (91-92)/2016, s. 162-166.
• Społeczności polskie w Bulaju i Rudzie – mowa pogranicza, w: Historyczne i kulturowe aspekty relacji polsko-rumuńskich /
  Aspectele istorice și culturale ale relațiilor polono-române, opr. red. Karina Stempel-Gancarczyk,
  Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Związek Polaków w Rumunii/Uniunea Polonezilor din România,
  Suceava 2016, s. 299-306.
• „Kim jesteśmy?”. Uwagi o języku polskich mieszkańców Bulaju oraz ich „mazurskiej” autoidentyfikacji,
  w: Polska i Rumunia. Wspólnie – obok – blisko / Polonia și România. Împreună – alături – aproape,
  pod red. Stanisławy Iachimovschi, Kariny Stempel-Gancarczyk i Elżbiety Wieruszewskiej-Calistru,
  Związek Polaków w Rumunii / Uniunea Polonezilor din România, Suceava 2015, s. 395-401.
• Patriotyzm na Bukowinie. Analiza pojęcia na podstawie wypowiedzi i historii Polaków w Bulaju (Rumunia)
  z uwzględnieniem specyfiki regionu, w: Fenomen pogranicz kulturowych: współczesne tendencje.
  Zbiór prac naukowych: tom VI, PWSZ w Pile, Piła 2014, s. 212-226.
• Wybrane problemy w nauczaniu języka polskiego jako obcego w środowisku rumuńskojęzycznym. System
  wokaliczny, w: Polsko-rumuńskie związki historyczne i kulturowe / Legături istorice şi culturale polono-romane,
  pod. red. Stanisławy Iachimovschi, Elżbiety Wieruszewskiej-Calistru, Związek Polaków w Rumunii / Uniunea
  Polonezilor din România, Suceava 2013, s. 360-368.
• Koniec picia. Alkohol jako transgresja w twórczości Jerzego Pilcha, w: Obecność i trwanie. Fenomen początku
  i końca w kulturze literaturze współczesnej, red. A. Gleń, P. Kowalski, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego,
  Opole 2001, s. 147-157.
• Niektóre aspekty relacji „Ja – inny” z perspektywy postmodernizmu, w: „Pisma Humanistyczne. Zeszyty naukowe
  forum studenckich kół naukowych Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego”, Katowice 2001, s. 95-107.

OPUBLIKOWANE ABSTRAKTY KONFERENCYJNE

• Between authenticity and anonymity. Theatre activity in Podhale in the context of linguistic ideologies / Pomiędzy
  autentycznością a anonimowością. Działalność teatralna na Podhalu w kontekście ideologii językowych,
  w: Mатеріали VІ Міжнародної наукової конференції «Мова та культура у просторі новітніх технологій:
  проблеми сучасної комунікації», Київ 2023, s. 104-105.

REDAKCJA MONOGRAFII NAUKOWYCH

• O relacjach polsko-rumuńskich na przestrzeni wieków w Stulecie Odzyskania Niepodległości Polski i Wielkiego
  Zjednoczenia Rumunii / Despre relaţiile polono-române de-a lungul timpului în anul Centenarului Independenţei
  Poloniei şi Marii Unirii a României, opr. red. Karina Stempel-Gancarczyk, Elżbieta Wieruszewska-Calistru,
  Związek Polaków w Rumunii / Uniunea Polonezilor din România, Suceava 2019, ss. 790.
• Związki polsko-rumuńskie w historii i kulturze / Lagături istorice şi culturale polono-române,
  red. Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Karina Stempel-Gancarczyk, Związek Polaków w Rumunii / Uniunea Polonezilor
  din România, Suceava 2018, ss. 536.
• Historia i dzień dzisiejszy relacji polsko-rumuńskich / Istoria și prezentul relațiilor polono-române,
  red. Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Karina Stempel-Gancarczyk, Związek Polaków w Rumunii,
  Suceava 2017, ss. 480.
• Historyczne i kulturowe aspekty relacji polsko-rumuńskich / Aspectele istorice și culturale ale relațiilor
  polono-române, opr. red. Karina Stempel-Gancarczyk, Elżbieta Wieruszewska-Calistru, Związek Polaków w Rumunii /
  Uniunea Polonezilor din România, Suceava 2016, ss. 432.
• Polska i Rumunia. Wspólnie – obok – blisko / Polonia și România. Împreună – alături – aproape,
  pod red. Stanisławy Iachimovschi, Kariny Stempel-Gancarczyk i Elżbiety Wieruszewskiej-Calistru,
  Związek Polaków w Rumunii / Uniunea Polonezilor din România, Suceava 2015, ss. 420.
• Świat relacji polsko-rumuńskich / Lumea relaţiilor polono-române, pod red. Stanisławy Iachimovschi,
  Kariny Stempel-Gancarczyk i Elżbiety Wieruszewskiej-Calistru, Związek Polaków w Rumunii / Uniunea Polonezilor
  din România, Suceava 2012, ss. 364.

Projekty badawcze

• Udział w grancie Mowa polska na Bukowinie Karpackiej. Dokumentacja zanikającego dziedzictwa narodowego – 2015-2018,
  NPRH (pod kierownictwem dr hab. Heleny Krasowskiej, prof. IS PAN), nr projektu 1bH 15 0354 83, Instytut Slawistyki PAN (wykonawca).
• Udział w grancie Różnorodność językowa w Polsce: języki kolateralne, działania na rzecz języków i konceptualizacja tożsamości zbiorowej, NCN (pod kier. dr hab. Nicole Dołowy-Rybińskiej, prof. IS PAN, nr projektu 2020/38/E/HS2/00006, IS PAN (wykonawca).
• Udział w grancie Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Encyklopedia wiedzy o Polakach na Bukowinie Karpackiej
  oraz w Naddniestrzu, NPRH (pod kier. prof. dr hab. Heleny Krasowskiej), nr rej. 11H 20 0363 88, IS PAN (wykonawca).