mgr Krystyna Urban

Mgr Krystyna Urban

28 listopada 2023 roku zmarła mgr Krystyna Urban. Msza żałobna zostanie odprawiona 5 grudnia w kaplicy na cmentarzu Salwatorskim, po czym nastąpi pogrzeb.

Krystyna Urban urodziła się 27 maja 1948 roku w Przeworsku. Tam też uczęszczała do szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego. Następnie studiowała filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1972 roku uzyskała tytuł magistra na podstawie pracy Elementy gwarowe w twórczości Romana Turka, napisanej pod kierunkiem profesora Mieczysława Karasia. W czasie studiów należała do Koła Językoznawców i jeździła na obozy dialektologiczne. Ukończyła Studium Kulturalno-Oświatowe działające przy Uniwersytecie Jagiellońskim, co pozwoliło jej w latach 1972–1974 pracować jako instruktor kulturalno-oświatowy w Pałacu Młodzieży w Katowicach. W latach 1974–1987 była zatrudniona w Instytucie Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego. W okresie 1988–2012 pracowała w Pracowni Socjolingwistycznej Instytutu Języka Polskiego PAN. Początkowo jej siedzibą były Katowice, a od 2010 roku – Kraków. Przez całe życie zajmowała się socjolingwistyką.
Oprócz kilkudziesięciu artykułów z tej dziedziny jest współautorką kilku książek:
Bożena Cząstka-Szymon, Helena Synowiec, Krystyna Urban, Mały słownik terminów gramatycznych, Warszawa 1996, II wydanie 2005;
Aldona Skudrzykowa, Krystyna Urban, Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki językowej, Kraków – Warszawa 2000;
Aldona Skudrzykowa, Jolanta Tambor, Krystyna Urban, Olga Wolińska, Gwara śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji: sytuacja językowa w miastach Górnego Śląska, Katowice 2001;
Aldona Skudrzyk, Krystyna Urban, Małe ojczyzny. Świadomość językowo-kulturowa społeczności lokalnych, Katowice 2010.
Jednak dziełem, w które włożyła najwięcej pracy, jest Słownik polskich leksemów potocznych pod redakcją Władysława Lubasia, a po Jego śmierci – Katarzyny Skowronek. W latach 2001–2016 w Krakowie ukazało się dziesięć tomów, obejmujących wyrazy w obrębie A–Pir. Krystyna Urban jest autorką artykułów hasłowych w ośmiu z tych tomów. Największy podziw budzi tom VIII z 2015 roku, który w całości został napisany przez Nią (220 stron). Jak widać z lat wydawania tego słownika, pracowała nadal po przejściu na emeryturę.