prof. dr hab. Włodzimierz Gruszczyński

Przebieg pracy zawodowej

  • Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, językoznawca, uczeń prof. Zygmunta Saloniego.
  • W latach 1978-2009 pracował w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (kolejno jako asystent stażysta, asystent, adiunkt, profesor nadzwyczajny).
  • Przez wiele lat pełnił obowiązki lektora języka polskiego za granicą – na uniwersytetach w Bukareszcie (1980-1983) oraz w Uppsali i w Sztokholmie (1991-1997).
  • W latach 1989-2006 roku (z przerwą na pobyt w Szwecji) był członkiem Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego przy IBL PAN.
  • W latach 1998-2006 był członkiem zespołu redakcyjnego szwedzkiego pisma naukowego Acta Sueco-Polonica (Uppsala) odpowiedzialnym za teksty polskojęzyczne, a obecnie – po przeniesieniu pisma do Warszawy jest członkiem komitetu redakcyjnego.
  • W latach 1999-2007 był członkiem kolegium redakcyjnego miesięcznika Poradnik Językowy.
  • W latach 2003-2009 był kierownikiem Zakładu Języka Mediów w Instytucie Dziennikarstwa UW.
  • Od roku 2003 pracuje w Instytucie Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk (na stanowiskach: docenta, profesora nadzw. i profesora), gdzie w latach 2004-2022  kierował Pracownią Historii Języka Polskiego XVII i XVIII wieku, której głównym zadaniem jest opracowanie Elektronicznego słownika języka polskiego XVII i XVIII wieku.
  • W latach 2006-2019 zatrudniony był także w SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym w Warszawie, gdzie przez rok pełnił funkcję prodziekana ds. naukowych na Wydziale Humanistycznym.
  • Współpracował z Polskim Radiem i Radiem TOK FM, gdzie uczestniczył w audycjach poświęconych językowi polskiemu.
  • Członek Polskiego Towarzystwa Językoznawczego i Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego.

Uzyskane stopnie i tytuły naukowe

  • Magister filologii polskiej: 1977 r., Wydział Filologii Polskiej i Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego, na podstawie pracy pt. Morfologia i składnia pojedynczych grup liczebnikowych we współczesnym języku polskim; promotor: Zygmunt Saloni.
  • Doktor nauk humanistycznych: 1986 r., Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, na podstawie pracy pt. Fleksja rzeczowników we współczesnym języku polskim. Opis i próba jego zastosowania w słowniku napisanej pod kierunkiem prof. Zygmunta Saloniego.
  • Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa: 2000 r., Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, na podstawie rozprawy pt. Wokabularze ryskie na tle XVI- i XVII-wiecznej leksykografii polskiej, Warszawa 2000.
  • Profesor nauk humanistycznych: 2014 r. Instytut Języka Polskiego PAN.

Członkostwo w redakcjach czasopism

  • Poradnik Językowy (członek Kolegium Redakcyjnego 1999-2007)
  • Poradnik Językowy (członek Rady Redakcyjnej 1999-2011)
  • Acta Sueco-Polonica (członek Komitetu Redakcyjnego)

Kształcenie kadry naukowej

Wypromowani doktorzy

  • Dorota Lewandowska-Jaros (Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, 2009) Zmiany frekwencji wyrazów w informacjach prasowych z lat 1963-2002 (na podstawie „Słownika frekwencyjnego polszczyzny współczesnej” i badań własnych).
  • Laura Polkowska (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 2010) Język współczesnej polskiej prawicy parlamentarnej.
  • Marta Jarosz (Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, 2010) Językowy obraz świata więziennego a rzeczywistość więzienna w tekstach współczesnych mediów.
  • Anna Andrzejczuk (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 2012) Klasyfikacja onomazjologiczna rzeczowników a ich charakterystyka gramatyczna. Nowy sposób opracowania materiału leksykograficznego na przykładzie rzeczowników plurale tantum.
  • Ewa Małachowska-Pasek (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 2022) Od Cygana do Roma: analiza zmian w polskim dyskursie na temat mniejszości etnicznych i narodowych na przykładzie grupy romskiej. Studium semantyczno-leksykalne (promotor pomocniczy dr Dorota Adamiec).

Recenzje profesorskie

  • Opinia o dorobku naukowym, dydaktycznym i organizacyjnym doktora hab. Adama Przepiórkowskiego, prof. nadzw. na Wydziale Filozofii i Socjologii UW związana z postępowaniem o nadanie tytułu naukowego profesora (Wydział Filozofii i Socjologii UW, Warszawa 2018).
  • Opinia dotycząca wniosku o nadanie dr. hab. Wojciechowi Kajtochowi, profesorowi UJ, tytułu profesora w dziedzinie nauki humanistyczne, w dyscyplinach literaturoznawstwo i językoznawstwo (2023).

Recenzje habilitacyjne

  • Ocena osiągnięć naukowych dr Anny Paluszak-Bronki oraz opinia w sprawie nadania jej stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2014).
  • Ocena osiągnięć naukowych dr Nicole Dołowy-Rybiński oraz opinia w sprawie nadania jej stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie kulturoznawstwo (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Warszawa 2017).

Recenzje doktorskie

  • Monika Czerepowicka (Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2006), Opis lingwistyczny wyrażeń niestandardowych składniowo typu „na lewo, do dziś, po trochu, na zawsze” we współczesnym języku polskim.
  • Grzegorz Kapuściński (Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2007), Reklama a uniwersum symboliczne.
  • Dorota Adamiec (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 2007), Frazeologia religijna okresu baroku (na tle tendencji kulturowych epoki).
  • Danuta Skowrońska (Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2011), Formy mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych i ich uwikłania składniowe we współczesnej polszczyźnie.
  • Milena Hadryan (Wydział Neofilologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012), Demokratyzacja języka urzędowego. Współczesne tendencje polityki językowej w Szwecji i w Polsce.
  • Joanna Bilińska (Wydział Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2013). Analiza i leksykograficzny opis struktury słownika Lindego na potrzeby dygitalizacji.
  • Marcin Jakubczyk (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014). Słowniki francusko-polskie i polsko-francuskie XVIII wieku. Analiza metaleksykograficzna.
  • Marta Piasecka (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2015), Język polski młodzieży polskiego pochodzenia zamieszkałej w Oslo i okolicach (Norwegia) – na podstawie badań przeprowadzonych wśród uczniów polskich szkół.
  • Małgorzata Maria Szczepkowska (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2015), Polskojęzyczna prasa dla dzieci i młodzieży w początkach sowietyzacji Ukrainy (lata 20, 30.). Studium lingwistyczne.
  • Małgorzata Popiało (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2017), Norma i uzus w polskim języku urzędowym na przykładzie statutów, regulaminów i formularzy wyższych uczelni.
  • Agnieszka Przybyła-Wilkin (Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, 2022) Cechy składniowe polskiego tekstu łatwego do czytania dla osób z zespołem Downa: propozycja nowych wytycznych na podstawie badania empirycznego.

Kierownictwo projektów badawczych i dokumentacyjnych

  • XVII- i XVIII-wieczne słowniki wydane w Rydze zawierające polski materiał językowy

    Finansowanie: Birgit och Gad Rausings stiftelse för Humanistisk Forskning (Lund, Szwecja).
    Czas realizacji: 1995/1996.
    Jednostka koordynująca: Slaviska institutionen Uppsala universitet.
    Najważniejszy rezultat: monografia Wokabularze ryskie na tle XVI- i XVII-wiecznej leksykografii polskiej, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa 2000.

  • Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski Dotyczących XVI, XVII i XVIII wieku

    Nr umowy z MKiDN: 6395/09/FPK/DDK.
    Finansowanie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
    Czas realizacji: 2009.
    Jednostka koordynująca: Instytut Dziennikarstwa UW.
    Rezultaty:

    • Biblioteka Cyfrowa Druków Ulotnych z XVI, XVII i XVIII Wieku zawierająca ponad 2 tys. pozycji udostępniona w internecie (również za pośrednictwem Federacji Bibliotek Cyfrowych);
    • Dygitalizacja, uzupełnienie i scalenie trzytomowej bibliografii Konrada Zawadzkiego pt.: Gazety ulotne polskie i Polski
      dotyczące XVI-XVIII wieku.

  • Klasyfikacja onomazjologiczna rzeczowników a ich charakterystyka gramatyczna (tzw. grant promotorski)

    Nr projektu: N N104 045337.
    Finansowanie: MNiSzW.
    Czas realizacji: 2009-2011.
    Jednostka koordynująca: IJP PAN.
    Rezultat: rozprawa doktorska Anny Andrzejczuk pt. Klasyfikacja onomazjologiczna rzeczowników a ich charakterystyka gramatyczna. Nowy sposób opracowania materiału leksykograficznego na przykładzie rzeczowników plurale tantum (obroniona w 2012 r. w IJP PAN).

  • Mierzenie stopnia zrozumiałości polskich tekstów użytkowych (pozaliterackich)

    Nr projektu: 2011/03/B/HS2/05799.
    Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki.
    Czas realizacji: 2012-2015 (przedłużony).
    Jednostka koordynująca: SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny.
    Najważniejsze rezultaty:

    • Aplikacja Jasnopis służąca do mierzenia zrozumiałości (w wolnym dostępie);
    • Monografia: Jasnopis, czyli mierzenie zrozumiałości polskich tekstów użytkowych, red. W.Gruszczyński, M. Ogrodniczuk, Warszawa 2015.

  • Elektroniczny korpus tekstów polskich z XVII i XVIII w. (do 1772)

    Nr projektu: 0036/NPRH2/H11//81/2012.
    Finansowanie: Narodowy Program Rozwoju Humanistyki.
    Czas realizacji: 2013-2018.
    Jednostka koordynująca: Instytut Języka Polskiego PAN.
    Najważniejsze rezultaty:

  • Rozbudowa Elektronicznego Korpusu Tekstów Polskich XVII i XVIII w. i jego integracja z „Elektronicznym słownikiem języka polskiego XVII i XVIII w.”

    Nr projektu: 0413/NPRH7/H11/86/2018.
    Finansowanie: Narodowy Program Rozwoju Humanistyki.
    Czas realizacji: 1 stycznia 2019 – 31 grudnia 2023 (w trakcie realizacji).
    Jednostka koordynująca: Instytut Języka Polskiego PAN.
    Najważniejsze rezultaty:

 

Udział w projektach badawczych

  • Słownik gramatyczny języka polskiego

    Nr projektu: 2H01D007 24.
    Finansowanie: Komitet Badań Naukowych.
    Czas realizacji: 2003 – 2006 (przedłużony do 2007).
    Jednostka koordynująca: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
    Kierownik: Zygmunt Saloni.
    Najważniejszy rezultat: Z. Saloni, W. Gruszczyński, M. Woliński, R. Wołosz, Gramatyczny słownik języka polskiego, CD-ROM+książka,
    Warszawa: „Wiedza Powszechna”, 2007.

  • Słownik gramatyczny języka polskiego – wersja online

    Nr projektu: 2H01D007 24.
    Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki.
    Czas realizacji: 2011 – 2015.
    Jednostka koordynująca: Uniwersytet Warszawski.
    Kierownik: Zygmunt Saloni.
    Najważniejszy rezultat: Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego, wyd. III, http://sgjp.pl, Warszawa, 2015.

  • Model formalny diachronicznego opisu fleksji polskiej i jego komputerowa implementacja

    Nr projektu: 2014/15/B/HS2/03119 .
    Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki.
    Czas realizacji: 11.08.2015 ‒ 10.06.2019.
    Jednostka koordynująca: Instytut Podstaw Informatyki PAN.
    Kierownik: Marcin Woliński.
    Najważniejszy rezultat: http://chronofleks.nlp.ipipan.waw.pl/

 

Spis publikacji

(chronologicznie)

1978

  • W. Gruszczyński, Z. Saloni, Składnia grup liczebnikowych we współczesnym języku polskim, [w:] Studia gramatyczne II, Ossolineum: Wrocław 1978, s. 17-42.

1979

  • [Rec.] Z polskich studiów slawistycznych. Seria 5. Językoznawstwo, „Przegląd Humanistyczny” 1979, 8, s. 179-182.

1980

  • O możliwości wykorzystania zadań z językoznawstwa i matematyki w kształceniu filologów, [w:] Język. Teoria – Dydaktyka, red. J. Tokarski, Kielce 1980, ss. 33-47.
  • Dobór kryteriów poprawności językowej do oceny terminów technicznych, „Prasa Techniczna” 1980, nr 1, ss. 27-28; nr 2, ss. 23-24.
  • W. Gruszczyński, E. Proćko, [rec.] W. Cienkowski, Język dla wszystkich, [w:] Język. Teoria – Dydaktyka, red. J. Tokarski, Kielce 1980, s. 267-283.
  • W. Gruszczyński, G. Majkowska, Konferencja poświęcona kształtowaniu się normy języka polskiego w XXXV-leciu PRL, „Przegląd Humanistyczny” 1980, 3 [sprawozdanie z konferencji].
  • W. Gruszczyński, G. Majkowska, Sprawozdanie z konferencji poświęconej kształtowaniu się normy języka polskiego w XXXV-leciu PRL, „Poradnik Językowy” 1980, 3, ss. 135-138.

1981

  • O odmianie i składni tzw. liczebników złożonych, [w:] Współczesna polszczyzna, PWN: Warszawa 1981, ss. 95-110; II wyd. 1986.
  • J. S. Bień, W. Gruszczyński, B. Zawistowska, Morfologiczny poziom przetwarzania tekstów polskich, „Sprawozdanie wewn. IInf. UW”; [streszczenie w:] „Sprawozdania IBMER” 1981, ss. 147-148.
  • W. Gruszczyński, K. Laus-Mączyńska, M. Rogowska, Z. Saloni, S. Szpakowicz, M. Świdziński, Stopień dokładności opisu słownikowego jako problem językoznawczy, [preprint w:] Dwa studia z polskiej leksykografii współczesnej, Białystok 1981, ss. 7-62; [wyd. w:] „Studia Gramatyczne” 9, (Wrocław), ss. 135-173.
  • Wybór kryteriów poprawności językowej a ewolucja normy we współczesnej polszczyźnie, „Studia Polonistyczne” IX (1981), ss. 37-44.
  • Polsko-rumuńskie stosunki kulturalne, „Przegląd Humanistyczny” 1981, 7/9, ss. 227-229 [sprawozdanie z sympozjum].

1982

  • Informacja gramatyczna w dawnych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XXXI (1982), ss. 67-87.
  • [Rec.] A. Bogusławski, T. Garnysz-Kozłowska, Addenda do frazeologii polskiej, „Język Polski” LXII (1982), ss. 324-329.

1983

  • I. Petrică, C. Geambaşu, W. Gruszczyński, Manual de conversaţie în limba polonă, Bucureşti 1983, ss. 274 [wyd. następne: 1987; 1990].

1984

  • Studia polonistyczne na Uniwersytecie w Bukareszcie, „Biuletyn Polonistyczny” 1984, 3/4, s. 157-173.
  • [Rec.] Materiały z sympozjum polsko-rumuńskiego, „Biuletyn Polonistyczny” 1984, 3/4, s. 183-189.
  • Prace naukowe polonistów z Uniwersytetu w Bukareszcie, „Biuletyn Polonistyczny” 1984, 3/4, s. 174-182 [bibliografia za lata 1971-1981]
  • Polonica w najnowszych rumuńskich słownikach encyklopedycznych, „Przegląd Humanis­ty­cz­ny” 1984, 4, ss. 165-170.

1985

  • Formy fleksyjne rzeczowników w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego, „Po­radnik Językowy” 1985, 3, ss. 183-195.
  • [Rec.] Nowy Słownik polsko-rumuński, „Poradnik Językowy” 1985, 4, ss. 265-267.
  • W. Gruszczyński, Z. Jurkiewicz, [Rec.] L. Wierzbowski, Algorytmiczny opis fleksyjny wspó­ł­cze­s­nej polszczyzny pisanej, „Polonica” XI (1985), ss. 254-258.

1987

  • O klasyfikacji leksemów na części mowy i opisie fleksyjnym rzeczowników w Morfologii IJP PAN, [w:] Studia gramatyczne VIII, Ossolineum: Wrocław 1987, ss. 35-51.

1988

  • Wybór tekstów do nauki o języku dla studentów dziennikarstwa, red. W. Gruszczyński, G. Maj­ko­wska, H. Satkiewicz, Wyd. UW: Warszawa 1988.
    • Rec.: Andrzej Markowski, „Poradnik Językowy”, 5/1989, s. 341-343.
  • Paradygmat (fleksyjny) i pojęcia pokrewne, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Języko­znaw­cze­go” XLI (1988), s. 167-181.
  • Wykorzystanie danych liczbowych do optymalizacji opisu fleksji polskiej, [w:] Studia z polskiej le­ksykografii współczesnej, red. Z. Saloni, Ossolineum: Wrocław 1988, s. 161-175.
  • Informacja gramatyczna w wielkim słowniku współczesnego języka polskiego, [w:] Wokół sło­w­nika współczesnego języka polskiego, red. W. Lubaś, Ossolineum: Wrocław 1988, s. 73-93.
  • Nauczanie zawodu w Instytucie Dziennikarstwa UW, „Prasa Polska” 1988, 2, s. 13-15.

1989

  • Fleksja rzeczowników pospolitych we współczesnej polszczyźnie pisanej (na materiale „Słow­ni­ka języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego), red. Z. Saloni, Polska Akademia Nauk, Komitet Językoznawstwa, Prace Językoznawcze 122, ZN im. Ossolińskich: Wrocław 1989, ss. 154.
  • Propozycja nowego opisu fleksji rzeczowników we współczesnej polszczyźnie, „Rozprawy Ko­mi­sji Językowej ŁTN” XXXIV (1989), s. 61-67.
  • Nieznane wyjątki w odmianie polskich rzeczowników, „Poradnik Językowy” 1989, nr 5, s. 283-292.
  • Naturalność a poprawność wymowy, „Ośrodek Kultury Mowy ZASP”, 1989, nr 3, s. 15-25.

1990

  • Zbiór zadań z językoznawstwa, WSiP: Warszawa 1990, ss. 241 [tłumaczenie z rosyjskiego, ada­ptacja i opracowanie wersji polskiej].
  • W. Gruszczyński, G. Majkowska, Elementy propagandowe w tekstach prasowych, [w:] Język. Teoria – dydaktyka, Kielce 1990, s. 44-57.
  • Ewolucja normy gramatycznej we współczesnej polszczyźnie (na materiale sondażu prze­prowadzonego w Instytucie Dziennikarstwa UW), „Poradnik Językowy” 1990, nr 3, s. 167-174.

1992

  • Uwagi o porządku haseł w słowniku gramatycznym (na przykładzie słownika gramatycznego języka rumuńskiego), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Filologia Polska – Prace Językoznawcze” 16, 1992 [1993], s. 113-120.

1993

  • Słowniki szwedzko-polskie i polsko-szwedzkie (przegląd), „Acta Sueco-Polonica” (Uppsala) 1 (1993), s. 167-219.

1994

  • Opowiadania polskie XIX i XX wieku (wybór tekstów dla studiujących język polski) – Polska noveller från 1800- och 1900-talet (texturval för polskstuderande), red. W. Gruszczyński, E. Gruszczyńska, Uppsala 1994.
  • Historia języka polskiego (zarys). Część I. Wersja robocza, Uppsala – Stockholm 1994 [pre­print].

1995

  • Polszczyzna w czterojęzycznym wokabularzu z 1705 r., „Poradnik Językowy” 1995, nr 7, s. 17-33.
  • Na marginesie słownika polsko-szwedzkiego Jacka Kubitsky’ego, „Poradnik Językowy” 1995, nr 8, s. 40-54.
  • [Rec.] J. Kubitsky, Słownik polsko-szwedzki. Polsk-svensk ordbok, „Acta Sueco-Polonica” 4 (1995), s. 133-142.
  • [Ed.] Relacje z bitwy pod Kliszowem 19 lipca 1702 r., „Acta Sueco-Polonica” 4 (1995), s. 127-131.

1996

  • W. Gruszczyński, L. Larsson, Depkins ordbok, „Acta Sueco-Polonica” 5 (1996), s. 73-78.
  • W poszukiwaniu polskich pierwowzorów słownika Depkina, „Acta Sueco-Polonica” 5 (1996), s. 79-114.
  • [Rec.] W.,Kopaliński, Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych, „Poradnik Językowy” 1996, nr 8, s. 60-65.

1997

  • L. Larsson, W. Gruszczyński, Råbåck och Robak. En handskriven polsk-svensk ordlista från 1700-talet [w:] Den nordiska mosaiken. Språk- och kulturmöten i gammal tid och i våra dagar. Humanistdagarna, 15-16 mars 1997, Uppsala 1997, red. Rut Boström Andersson, Uppsala universitet, Uppsala, s. 237-246.
  • W. Gruszczyński, L. Larsson, Polsko-szwedzki słowniczek paronimów z początku XVIII w., „Poradnik Językowy” 1997, nr 3, s. 54-68.
  • Dwa najstarsze drukowane słowniki polskie w wydaniu faksymilowym, [komentarz do reprintu:] Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum… i Franciszka Mymera Dictionarium trium linguarum, Biblioteczka Bibliofila, red. W. Walecki, Kraków 1997, s. nlb. (w tym samym woluminie tekst opracowania w języku niemieckim: Die zwei ältesten gedrucken Polnischen Wörterbücher in einer Faksimileausgabe).
    • Rec.: Elżbieta Kędelska, „Slavia Occidentalis”, t. 55 (1998), s. 169-172.
    • Rec.: Bogdan Walczak, „Poznańskie Studia Polonistyczne, Seria Językoznawcza”, t. 5 (1998), s. 221-223.
    • Rec.: Aleksander Zajda, „Język Polski” 1998, z. 3/4, s. 260-263.
    • Rec.: Przemysław Nowak, „Studia Źródłoznawcze”, 2000.

1998

  • L. Larsson, W. Gruszczyński, Nomina Polonica & Svetica. En polsk-svensk paronymordlista i original och avskrift, [w serii:] Acta Bibliotecae R. Universitatis Upsaliensis, nr XXXV, Uppsala, s. 126.
    • Rec.: Sven-Göran Malmgren, „Acta Sueco-Polonica” 1998 (nr 7) [druk 1999] s. 146-149.

1999

  • Słowniki w warsztacie pracy dziennikarza (zarys), [w:] Polszczyzna w komunikowaniu publicznym. Prace poświęcone Profesor Halinie Satkiewicz z okazji jubileuszu Jej i Jej Zakładu, red. W. Gruszczyński, J. Bralczyk, G. Majkowska, Oficyna Wydawnicza Aspra: Warszawa 1999, s. 115-151.
  • Polszczyzna w komunikowaniu publicznym. Prace poświęcone Profesor Halinie Satkiewicz z okazji jubileuszu Jej i Jej Zakładu, red. W. Gruszczyński, J. Bralczyk, G. Majkowska, Oficyna Wy­dawnicza Aspra: Warszawa 1999.
  • [Rec.] Oświata polskojęzyczna za granicą. Stan obecny i perspektywy rozwoju. Materiały z I Fo­rum Oświaty Polonijnej, red. J. Mazur, Warszawa 1997, ,,Acta Sueco-Polonica” 7 (1998), [wyd. 1999], s. 162-163.

2000

  • Wokabularze ryskie na tle XVI- i XVII-wiecznej leksykografii polskiej, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa 2000, ss. 269.
    • Rec.: Bogdan Walczak. „Poznańskie Studia Polonistyczne, Seria Językoznawcza”, t. 8 (2001), s. 197-200.
    • Rec.: S. Berg-Olsen, „Scando-Slavica” 58:2, 2012, 312-316
  • Edukacja językowa dziennikarzy [w:] Język w mediach masowych. Materiały z III Forum Kul­tu­ry Słowa, Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, Upowszechnianie Nauki – Oświata, Warszawa 2000, s. 216-222.
  • XVII- i XVIII-wieczne edycje Dykcjonarza Murmeliusza (próba weryfikacji danych biblio­gra­ficznych), [w:] Allvarlig debatt och rolig lek. En festskrift tillägnad Andrzej Nils Uggla, red. E. Szwejkowska-Olsson, M. Bron Jr., Uppsala Multiethnic Papers nr 43, Uppsala 2000, s. 20-29.

2001

  • Czaty w sieci, ,,Dialog” 2, 2001, s. 137-145; [przedruk pt.:] Czaty w sieci, czyli o polskich zwyczajach językowych w Internecie, [w:] Spotkania nie tylko literackie, Wydawnictwo Piotra Marciszuka Stentor: Warszawa 2001, s. 209-223.
  • Czy normy językowe obowiązują w Internecie? [w:] Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, Warszawa 2001, s. 183-190 [odpowiedzi na głosy w dyskusji: s. 201-202].
  • Nie bez znaczenia. Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15 000 dni pracy naukowej, red. W. Gruszczyński, U. Andrejewicz, D. Kopcińska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2001, ss. 337.
  • Rzeczowniki w słowniku gramatycznym współczesnego języka polskiego, [w:] Nie bez znaczenia. Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15 000 dni pracy naukowej, red. W. Gruszczyński, U. Andrejewicz, D. Kopcińska, Białystok 2001, s. 89-98.

2002

  • Słownik gramatyki języka polskiego, red. naukowa W. Gruszczyński, J. Bralczyk, WSiP, Warszawa 2002, ss. 359 [koncepcja, współredakcja i autorstwo ponad 1/3 tekstu].
    • Rec.: Michał Ratajczak, „Polonistyka” 2003, nr 2, s. 124-125.
    • Rec.: Danuta Ulicka, „Nowe Książki” 2003, nr 6, s. 33.
  • (Red.) Język narzędziem myślenia i działania. Materiały z konferencji zorganizowanej z okazji 100-lecia ,,Poradnika Językowego” (Warszawa 10-11 maja 2001 r.), Dom Wydawniczy Elipsa: Warszawa 2002, ss. 130.
  • Polski wstęp do Orbis pictus Komenskiego, ,,Poradnik Językowy” 2002, z. 7, s. 32—35.

2003

  • J. Becela, W. Gruszczyński, Polszczyzna na czatach, „Studia Medioznawcze” 3 (13), 2003, s. 74-92.
  • Nauka o języku. Bibliografia dla studentów dziennikarstwa, oprac. G. Dąbkowski, W. Gruszczyński, Oficyna Wydawnicza Aspra: Warszawa 2003, s. 73.

2004

  • Słownik gramatyki języka polskiego, red. naukowa W. Gruszczyński, J. Bralczyk, WSiP, wy­da­nie drugie poprawione, Warszawa [2004], ss. 359 [autorstwo ok. połowy artykułów hasłowych].
  • ,,Thesaurus” Grzegorza Knapskiego, reprodukcja cyfrowa, red. W. Grusz­czyński, M. Kunicki-Goldfinger; indeksowanie stron ,,Thesaurusa”: M. Kunicki-Gold­finger, A. Przyborska-Szulc, BUW, Sekcja Dokumentów Wtórnych: Warszawa 2004. Seria: Stare Druki Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, nr 8 (CD ROM).

2005

  • M. Derwojedowa, A. Gałczyńska, W. Gruszczyński, D. Kopcińska, J. Linde-Usiekniewicz, I. Wi­­niarska-Górska, Język polski. Kompendium, pod red. M. Derwojedowej, H. Karaś, D. Kop­cińskiej, Świat Książki: Warszawa 2005, s. 934.
  • O przyszłości „Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku”, „Poradnik Językowy” 7 (626), 2005, s. 48-61.

2006

  • W. Gruszczyński, Z. Saloni, Notowanie informacji o odmianie rzeczowników w projektowanym „Słowniku gramatycznym języka polskiego”, [w:] Od fonemu do tekstu. Prace dedykowane Profesorowi Romanowi Laskowskiemu, pod red. I. Bobrowskiego o K, Kowalik, Wydawnictwo Lexis: Kraków 2006, s. 203-214.
  • W. Gruszczyński, Z. Saloni, Informacja gramatyczna i tablice fleksyjne, [w:] Encyklopedia po­wszechna: Encyklopedyczny słownik języka polskiego od a do z, Larousse Polska: Wrocław 2006.
  • [Red.] „Studia Medioznawcze” [numer monograficzny] Język a media, 4 (26), 2006, red. W. Gruszczyński i D. Le­wandowska.

2007

  • Z. Saloni, W. Gruszczyński, M. Woliński, R. Wołosz, Słownik gramatyczny języka polskiego, CD-ROM + książka, Warszawa: „Wiedza Powszechna”, 2007 (ok. 245 000 haseł).
    • Rec.: S. Przybyszewski, „Prace Językoznawcze” X (Olsztyn 2008), ss. 281-290.
    • Rec.: M. Piasecka, „Poradnik Językowy” 8/2008, s. 97-100.
  • Pożądane sposoby udostępniania poloników szwedzkich do badań nad historią języka, [w:] Polonika w Archiwum Narodowym Szwecji. Kolekcja Skokloster i inne zbiory – Polonica in the Swedish National Archives. The Skokloster Collection and Other Materials, red. A. Nowicka-Jeżowa, E. Teodorowicz-Hellman, Stockholms Universitet Slaviska Institutionen: Stockholm 2007, s 123-132.
  • Język polski w Szwecji, [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. J.Mazur, M.Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS: Lublin 2007, s. 245-252.
  • (Red.) Człowiek a media. Obserwacje – wizje – obawy, red. W. Gruszczyński, A. Hebda, War­sza­wa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2007.

2008

2009

  • Tabele gramatyczne [i kody gramatyczne], [w:] Z. Klimaszewska, R. Genis, Woordenboek Pools-Nederlands – Słownik polsko-niderlandzki, Pegasus: Amsterdam 2009, s. 1041-1135.
  • Jeszcze raz o systemie, normie i uzusie, [w:] Polszczyzno moja… Tom prac ofiarowanych Profesorowi Jerzemu Bralczykowi z okazji 40-lecia pracy naukowej i dydaktycznej, pod red. G. Dąbkowskiego i D. Lewandow­skiej‑Ja­ros, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR: Warszawa 2009, s. 109-120 [przedruk w: Problemy polskiej normy językowej i kodyfikacji, pod red. D. Zdunkiewicz-Jedynak i J. Liberka, Warszawa 2019, s. 228-235].

2010

  • Wörter-Büchlein. A German-Swedish-Polish-Latvian Dictionary Published in Riga in 1705. Lennart Larsson (ed.) with contributions by Bo Andersson, Włodzimierz Gruszczyński and Pēteris Vanags. Kungl. Vitterhets Historie och Antikvitets Akademien (KVHAA), Slavica Suecana, SERIES A – PUBLICATIONS, VOL. 2. Stockholm 2010, s. 66-73 [rozdział The Polish Vocabulary + edycja tekstu polskiego z opracowanego zabytku].
    • Rec.: Marta Piasecka, „Poradnik Językowy” 3/2012, s. 115-119.
  • Jednostka opisu leksykograficznego w słowniku historycznym na przykładzie „Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku”, „Poradnik Językowy” 4, s. 26-40.

2011

  • O nieuniknionej niepełności informacji składniowej w słowniku historycznym, [w:] Różne formy – różne treści. Tom ofiarowany Profesorowi Markowi Świdzińskiemu, red. M. Bańko, D. Kopcińska, Wydział Polonistyki UW: Warszawa, s. 81-86.
  • W. Gruszczyński, M. Ogrodniczuk, Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski Dotyczących z XVI, XVII i XVIII wieku – prezentacja projektu i jego zastosowania w pracy naukowej oraz dydaktyce, [w:] Polskie Biblioteki Cyfrowe 2010. Materiały z konferencji, red. C. Mazurek, M. Stroiński, J. Węglarz, Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych, 2011, s. 23-27.
  • Nie tylko łacina, czyli o językach zestawianych z polszczyzną w słownikach z XVI, XVII i XVIII wieku, [w:] Problemy leksykografii. Historia – metodologia – praktyka, red. W. Gruszczyński, L. Polkowska, Warszawa 2011.
  • (Red.) Problemy leksykografii. Historia – metodologia – praktyka, red. W. Gruszczyński, L. Polkowska, Lexis, Kraków – Warszawa 2011.
    • [Rec.:] P. Żmigrodzki, „Język Polski” 5, 2012, s. 403-405.
  • M. Ogrodniczuk, W. Gruszczyński, Digital Library of Poland-related Old Ephemeral Prints: Preserving Multilingual Cultural Heritage, [w:] Proceedings of the Language Technologies for Digital Humanities and Cultural Heritage Workshop at the Recent Advances in Natural Language Processing Conference (RANLP 2011), Hissar (Bułgaria) 2011.
  • J. Bralczyk, W. Gruszczyński, K. Kłosińska, Wiem, co mówię, czyli o dobrej komunikacji. Z tekstami Michała Ogórka napisanymi specjalnie do tej książki. Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz – Warszawa, ss. 148.

2012

  • Słowniki szwedzko-polskie i polsko-szwedzkie (przegląd II), „Acta Sueco-Polonica” 18 (2012), s. 91-112; ISSN 1104-3431
  • W. Gruszczyński, Z. Saloni, O dopełniaczu liczby mnogiej rzeczowników żeńskich i «kategorii» uniformizmu (w związku z II wydaniem „Słownika gramatycznego języka polskiego”), „Język Polski” 92 (2012), 5, s. 373-380; ISSN 0021-6941.
  • Z.Saloni, M.Woliński, R.Wołosz, W.Gruszczyński, D.Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego, wyd. II (uzupełnione, poprawione), CD + 183 s., Warszawa, dystrybutor: wyczerpane.pl.

2013

  • W. Gruszczyński, M. Majewska, „Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku” i jego źródła słownikowe, [w:] Leksikografija ir leksikologija 3. Konstantino Sirvydo darbai ir jo epocha [Dzieła K. Szyrwida i jego epoka], red. Z. Šimėnaite, Vilnius 2013, s. 329-350.
  • W. Gruszczyński, Z. Saloni, From multilingual to monolingual dictionaries. A historical overview of Polish lexicography, „Studies of the Polish Linguistics” 8 (4), s. 205-227.
  • W. Gruszczyński, D. Adamiec, M. Ogrodniczuk, Elektroniczny korpus tekstów polskich z XVII i XVIII w. (do 1772 r.) – prezentacja projektu badawczego, „Polonica” 33, s. 311-318.
  • W. Gruszczyński, B. Broda, B. Nitoń, M. Ogrodniczuk, Jasnopis: a new application for measuring readability of Polish texts (Abstract), [w:] Z. Vetulani (ed.), Proceedings of the 6th Language & Technology Conference: Human Language Technologies as a Challenge for Computer Science and Linguistics, s. 581, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
  • C. Geambașu, C. Godun, W. Gruszczyński, I. Petrică, J. Twaróg, L. Wiśniewska, Manual de conversaţie în limba polonă, Bucureşti: Editura Universităţii din Bucureşti, ss. 168. [wyd. nast. – 2016].

2014

  • B. Broda, M. Ogrodniczuk, B. Nitoń, W. Gruszczyński, Measuring Readability of Polish Texts: Baseline Experiments, [w:] Proceedings of the Ninth International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC’14), red. Nicoletta Calzolari et al., Reykjavik (Islandia): European Language Resources Association (ELRA), s. 573-580.
  • W. Gruszczyński, M. Ogrodniczuk, Digital Library 2.0 — Source of Knowledge and Research Collaboration Platform, [w:] Proceedings of the Ninth International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC’14), red. Nicoletta Calzolari et al., Reykjavik (Islandia): European Language Resources Association (ELRA), s. 1649-1653.
  • E. Gruszczyńska, W. Gruszczyński, Miejsce językoznawstwa polonistycznego na filologiach obcych, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 70. s. 67-77.

2015

  • W.Gruszczyński, B. Broda, B. Nitoń i M. Ogrodniczuk, W poszukiwaniu metody automatycznego mierzenia zrozumiałości tekstów informacyjnych, „Poradnik Językowy”, 2, s. 9-22.
  • W. Gruszczyński, B. Broda, E. Charzyńska, Ł. Dębowski, Measuring readability of Polish texts, [w:] 7th Language & Technology Conference: Human Language Technologies as a Challenge for Computer Science and Linguistics, Poznań 2015, s. 445-449.
  • Jasnopis, czyli mierzenie zrozumiałości polskich tekstów użytkowych, red. W. Grusz­czyński, M. Ogrodniczuk, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, ss. xviii+213.
    • A. Przybyła-Wilkin, „Lingua Legis”, 2015, s. 100-107.
  • Z.Saloni, M.Woliński, R.Wołosz, W.Gruszczyński, D.Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego, wyd. III online, Warszawa 2015.
  • W. Gruszczyński, Od redaktora serii „Pisma Scjencji Pełne”, [w:] J. E. Minasowicz, Pochwała Niczego przypisana Nikomu. Pochwała Czegoś przypisana Komuś, w opracowaniu A. Bielak i R. Bronikowskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR i IJP PAN, Warszawa-Kraków 2015, s. 9-11.

2016

  • R. Bronikowska, W. Gruszczyński, M. Ogrodniczuk, M. Woliński, The Use of Electronic Historical Dictionary Data in Corpus Design, „Studies in Polish Linguistics”, Vol. 11, Issue 2, s. 47-56.

2018

2019

  • Król, M. Derwojedowa, R. L. Górski, W. Gruszczyński, K. Opaliński, P. Potoniec, M. Woliński, W. Kieraś, M. Eder, Narodowy Korpus Diachroniczny Polszczyzny. Projekt, „Język Polski” XLIX, s. 92-101.
  •  M. Ogrodniczuk, W. Gruszczyński, Connecting Data for Digital Libraries: The Library, the Dictionary and the Corpus, [w:] Digital Libraries at the Crossroads of Digital Information for the Future: 21st International Conference on Asia-Pacific Digital Libraries, ICADL 2019, Kuala Lumpur, Malaysia, November 4–7, 2019, Proceedings, editors: A. Jatowt, A. Maeda, Sue Yeon Syn, Springer, LNISA volume 11853, s. 125-138.

2020

  • W. Gruszczyński, D. Adamiec, R. Bronikowska, A. Wieczorek, Elektroniczny Korpus Tekstów Polskich z XVII i XVIII w. – problemy teoretyczne i warsztatowe, „Poradnik Językowy”, 8, s. 32-51.
  • M. Ogrodniczuk, W. Gruszczyński, Wikipedia-based Entity Linking for the Digital Library of Polish and Poland-Related News Pamphlets, [w:] Emi Ishita, Natalie Lee San Pang, Lihong Zhou, (editors), Digital Libraries at Times of Massive Societal Transition, Cham, 2020. Springer International Publishing, s. 81–88. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-64452-9_7.
  • W. Gruszczyński, Korpusy językowe narzędziem pracy historyka języka, [w:] Polszczyzna w dobie cyfryzacji, red. A. Hącia, K. Kłosińska, P. Zbróg, Wydawnictwo PAN, Warszawa, s. 255-265.
  • W. Gruszczyński, Jeszcze raz o systemie, normie i uzusie, [w:] D. Zdunkiewicz-Jedynak, J. Liberek (red.), Problemy polskiej normy językowej i kodyfikacji, Wydział Polonistyki (Uniwersytet Warszawski), Warszawa 2019, s. 227-233  [przedruk tekstu z 2009 r.].
  • M. Woliński, W. Kieraś, D. Komosińska, W. Gruszczyński, Results of the PolEval 2020 shared task 2: Morphosyntactic tagging of Middle, New and Modern Polish, [w:] Proceedings of the PolEval 2020 Workshop, red. M. Ogrodniczuk, Ł. Kobyliński. Warszawa, Institute of Computer Science, Polish Academy of Sciences, s. 39–46.

2021

  • M. Ogrodniczuk, W. Gruszczyński. Embedding transcription and transliteration layers in the Digital Library of Polish and Poland-Related News Pamphlets, [w:] Hao-Ren Ke, Chei Sian Lee, and Kazunari Sugiyama (red.), Towards Open and Trustworthy Digital Societies, s. 54–60, Cham, 2021. Springer International Publishing.

2022

2023

Niedatowane publikacje elektroniczne

  • Gwarek (moduł słownika polskiego współpracujący z programem QuarkXPress), wybór i opracowanie rzeczowników, informacje na ten temat znajdują się na stronie: http://www.apple.com.pl/support/polskie_dodatki/slownik_MSOfficeX_PL/
  • Wzorce odmiany leksemów polskich zastosowane w analizatorze morfologicznym w Korpusie języka polskiego Instytutu Podstaw Informatyki PAN: http://korpus.pl/index.php?lang=pl
  • Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku, redaktor naukowy, autor artykułów hasłowych sygnowanych inicjałami WG, por. http://ijp-pan.no-ip.org/pan_klient/
  • [Koncepcja, słowniczki i komentarze językowe w projekcie:] Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski Dotyczących z XVI, XVII, XVIII w.
  • Instrukcja korzystania z wyszukiwarki do Elektronicznego Korpusu Tekstów Polskich z XVII i XVIII wieku (do 1772 r.) (współautorstwo: Renata Bronikowska). http://korba.edu.pl/manual

Podręczniki szkolne

  • J. Bralczyk, W. Gruszczyński, K. Mosiołek-Kłosińska, Wiem, co mówię, czyli o dobrej komunikacji. Z tekstami Michała Ogórka napisanymi specjalnie do tej książki. [Podręcznik dla I klasy] Liceum ogólnokształcące, profilowane, technikum, Wydawnictwo M. Rożak: Gdańsk 2001, ss. 142.
  • T. Kosyra-Cieślak, W. Gruszczyński, My i świat, 2 [klasa] zasadnicza szkoła zawodowa – język polski, Wydawnictwo Piotra Marciszuka Stentor: Warszawa 2003, ss. 318.
  • E. i W. Gruszczyńscy, Opracowanie zagadnień z nauki o języku, [w:] E. Paczoska, Przeszłość to dziś. Literatura, język, kultura. 1 klasa liceum i technikum, część 2, wydanie VI zmienione i poprawione, Wydawnictwo STENTOR: Warszawa 2009.
  • E. i W. Gruszczyńscy, Opracowanie zagadnień z nauki o języku, [w:] K. Mrowcewicz, Przeszłość to dziś. Literatura, język, kultura. 2 klasa liceum i technikum, część 2, wydanie VII zmienione i poprawione, Wydawnictwo STENTOR: Warszawa 2009.

Publikacje popularnonaukowe, wywiady i inne wypowiedzi medialne (wybór)

Sidebar

Ikona z ludzikiem do otwierania panelu kontrolnego WCAG
Aa+
Aa-
Ikona kontrastu
Ikona linku
Ikona skali szarości
Ikona zmiany na czytelne czcionki
Ikona resetu ustawień WCAG