BAZA LEKSYKALNA ŚREDNIOWIECZNEJ POLSZCZYZNY (DO 1500 ROKU). FLEKSJA
Kierownik: dr hab. Ewa Deptuchowa, prof. IJP PAN
Wykonawcy:
dr hab. Bożena Sieradzka Baziur, prof. IJP PAN,
dr hab. Mariusz Leńczuk,
dr hab. Maria Trawińska,
dr Joanna Duska,
dr Katarzyna Jasińska-Różycka,
dr Magdalena Klapper,
dr Dorota Kołodziej,
dr Dorota Mika
mgr Mariusz Frodyma
Numer projektu: 0201/NPRH/H11/85/2018
Data rozpoczęcia: 2018-05-17
Data zakończenia: 2023-05-17
Jednostka finansująca: MEiN – NPRH 85
KONTEKST PROJEKTU
Rolę dwudziestowiecznych gramatyk historycznych języka polskiego, u których podstaw leży Gramatyka polska Jana Łosia (z lat 1922–1927), przedstawia B. Walczak: „W autonomicznym obszarze tradycji gramatyki historycznej jedyną wielką syntezą — kompendium pozostaje do dziś dzieło Jana Łosia. Późniejsze… opracowanie Zenona Klemensiewicza, Tadeusza Lehra-Spławińskiego i Stanisława Urbańczyka… oscyluje w kierunku ujęcia podręcznikowego… Jeszcze późniejsze opracowania… mają już charakter stricte podręcznikowy” (Walczak 2012: 110–111). Publikacje te bazują na wąskim materiale źródłowym odzwierciedlającym ówczesny stan wiedzy na temat zabytków językowych i ich opracowania. Zebranie i usystematyzowanie danych pochodzących z tekstów (już znanych i nowo odkrytych) było jednym z zadań naukowych dokumentacyjno-objaśniających słowników dawnej polszczyzny: Słownika staropolskiego oraz Suplementu cz. 1, Słownika polszczyzny XVI wieku, Elektronicznego słownika języka polskiego XVII i XVIII wieku. Obecnie trwa gromadzenie materiałów i narzędzi do analizy fleksyjnej dawnej polszczyzny, co posłuży do opracowania nowej gramatyki historycznej języka polskiego i korpusu diachronicznego polszczyzny.
OPIS PROJEKTU
Celem projektu Baza leksykalna średniowiecznej polszczyzny (do 1500 roku). Fleksja jest opracowanie charakterystyki fleksyjnej polskiego słownictwa zapisanego w tekstach powstałych do 1500 r. Zadaniem wykonawców projektu jest analiza i interpretacja znanych obecnie zabytków językowych oraz identyfikacja i opis form gramatycznych wyrazów w nich udokumentowanych. Zebrane i usystematyzowane informacje o słownictwie polskich tekstów średniowiecznych staną się nową podstawą materiałową do opisu fleksji staropolskiej w oczekiwanej gramatyce historycznej języka polskiego. Elektroniczna „Baza leksykalna średniowiecznej polszczyzny (do 1500 r.)” będzie pierwszą polską tego typu internetową, ogólnodostępną bazą łączącą różnorodne zasoby składające się na Korpus i Słownik. W Korpusie znajdą się teksty źródłowe w transliteracji i transkrypcji. Słownik będzie zawierał interpretację gramatyczną słownictwa tekstów z Korpusu (przyporządkowanie leksemu do danej części mowy, katalog form fleksyjnych poświadczonych w materiale źródłowym, przykładowe cytaty ilustrujące użycie formy w tekście) opracowaną przez wykonawców projektu oraz objaśnienia znaczeniowe powiązane ze Słownikiem staropolskim i jego suplementem.
WYKAZ PUBLIKACJI ZWIĄZANYCH Z PROJEKTEM
- Klapper M., Kołodziej D., 2014, Elektroniczny Korpus Tekstów Staropolskich do 1500 r. Perspektywy i problemy, Prace Filologiczne LXV, s. 203–210.
- Walczak B., 2012, Badania z zakresu historii języka polskiego (próba syntezy) [w:] Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju, pod red. M Grochowskiego, Warszawa, s. 99–111.
PRZYDATNE STRONY INTERNETOWE
https://pjs.ijp.pan.pl/ed.html