Jakub Bobrowski
Pracownia Wielkiego Słownika Języka Polskiego
396
ORCID 0000-0002-1096-4677

dr hab. Jakub Bobrowski, prof. IJP PAN

Zainteresowania naukowe

mediolingwistyka, stylistyka tekstów artystycznych, polszczyzna w filmach, semantyka i leksykografia współczesnej polszczyzny

Wykształcenie i przebieg pracy naukowej

2010 – magister filologii polskiej w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki: „Analiza dyferencjalna i tematyczna słownictwa w Legendzie I i II Stanisława Wyspiańskiego”, promotor prof. dr hab. Władysław Śliwiński, obrona z wyróżnieniem

2013 – doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki: „Archaizmy leksykalne jako ewokanty dawności kulturowej i językowej w idiolekcie pisarskim Stanisława Wyspiańskiego. Analiza semantyczna i stylistyczno-funkcjonalna”, promotor prof. dr hab. Władysław Śliwiński, rec. prof. dr hab. Janina Labocha i prof. dr hab. Piotr Żmigrodzki, obrona z wyróżnieniem

2013 – specjalista badawczo-techniczny w Pracowni Wielkiego Słownika Języka Polskiego IJP PAN

2015 – adiunkt w Pracowni Wielkiego Słownika Języka Polskiego IJP PAN

2021 – doktor habilitowany nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo na podstawie dorobku naukowego i monografii „Staropolszczyzna filmowa. Osobliwości językowe jako wykładniki stylizacji historycznej w dziełach audiowizualnych”, Instytut Języka Polskiego PAN

2021 – profesor instytutu w IJP PAN

Pełnione funkcje

Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego – sekretarz Zarządu Głównego (od 2014 r.)

Nagrody

2017 – Nagroda Miasta Krakowa (zespołowa) w dziedzinie nauki i techniki za badania nad językiem i twórczością Stanisława Wyspiańskiego

2011 – Nagroda II stopnia w Konkursie im. Czesława Zgorzelskiego na najlepszą polonistyczną pracę magisterską (w kategorii językoznawstwo)

Udział w projektach badawczych

  • „Wielki słownik języka polskiego IV – słownictwo rzadkie, archaiczne i wychodzące z użycia”, praca naukowa finansowana w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki NPRH/DN/SP/0002/2023/12, kierownik: prof. dr hab. Piotr Żmigrodzki, 2024-2026.
  • „Wielki słownik języka polskiego – etap trzeci”, praca naukowa finansowana w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki 11 H 18 0280 86, kierownik: prof. dr hab. Piotr Żmigrodzki, 2018-2021.
  • „Wielki słownik języka polskiego. Kontynuacja” – praca naukowa finansowana w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki 0016/NPRH2/H11/81/2013, kierownik: prof. dr hab. Piotr Żmigrodzki, 2013-2018.
  • „Słownictwo dyferencjalne w dramatach Stanisława Wyspiańskiego. Studia leksykologiczno-leksykograficzne” – praca naukowa finansowana w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki 11H 11 025880, kierownik: prof. dr hab. Władysław Śliwiński, 2012-2016.
  • „Wielki słownik języka polskiego. Podstawowy zasób polszczyzny” – projekt rozwojowy MNiSW R17 004-03, kierownik: prof. dr hab. Piotr Żmigrodzki, 2010-2012.

Publikacje

I. Monografie autorskie:

II. Monografie współredagowane:

  • Władysław Śliwiński, W kręgu badań języka i stylu. Wybór prac, pod red. Kingi Tutak i Jakuba Bobrowskiego, Księgarnia Akademicka, Kraków 2021, https://doi.org/10.12797/9788381385145.
  • Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, komitet redakcyjny: Piotr Żmigrodzki, Mirosław Bańko, Barbara Batko-Tokarz, Jakub Bobrowski, Anna Czelakowska, Maciej Grochowski, Renata Przybylska, Jadwiga Waniakowa, Katarzyna Węgrzynek, Instytut Języka Polskiego PAN/LIBRON, Kraków 2018, https://rcin.org.pl/publication/89795.

III. Słowniki

  • [współautor:] Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki, publikacja elektroniczna: https://www.wsjp.pl/.
  • [współautor:] Słownik osobliwości leksykalnych Stanisława Wyspiańskiego (na materiale utworów dramatycznych), red. W. Śliwiński, Wydawnictwo Libron, Kraków 2016, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/27887.

IV. Artykuły w czasopismach i tomach zbiorowych

  • Substandardowe realizacje fonetyczne oraz ich funkcje w komediach Stanisława Barei, „Poradnik Językowy”, nr 7, 2024, https://doi.org/10.33896/PorJ.2024.7.2.
  • Pliki filmowe jako ilustracja materiałowa w jednojęzycznym słowniku ogólnym – w stronę leksykografii multimodalnej i multimedialnej, [w:] J. Winiarska, A. Załazińska (red.), Przestrzenie komunikacji. Tom jubileuszowy dedykowany profesor Jolancie Antas, Kraków 2023, https://doi.org/10.12797/9788381388351.01.
  • Koncept CUDZOZIEMCA w filmie milicyjnym. Przyczynek do badań nad dyskursem ludyczno-propagandowym PRL-u, „Poradnik Językowy”, nr 6, 2023, https://doi.org/10.33896/porj.2023.6.2.
  • Próba zastosowania modelu definicji kognitywnej w analizie semantycznej mediotekstów filmowych, „Przegląd Humanistyczny”, t. 67, nr 1, 2023, https://doi.org/10.31338/2657-599X.ph.2023-1.7.
  • Nazwy istot nadprzyrodzonych we współczesnej polszczyźnie ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa słowiańskiego (na materiale Wielkiego słownika języka polskiego PAN), „Język Polski”, R. CII, z. 4, 2022, https://doi.org/10.31286/JP.00138.
  • Od szyku wyrazów do intertekstualnej wizji języka. O dorobku naukowym prof. Władysława Śliwińskiego, [w:] Władysław Śliwiński, W kręgu badań języka i stylu. Wybór prac, pod red. Kingi Tutak i Jakuba Bobrowskiego, Księgarnia Akademicka, Kraków 2021.
  • [z P. Żmigrodzkim], Digitalizacja była, zanim zbudowano komputery. Z historii wyrazu digitalizacja w polszczyźnie, „Język Polski”, R. CI, z. 4, 2021, http://dx.doi.org/10.31286/JP.101.4.9.
  • Użyteczność nowych zasobów cyfrowych w analizie diachronicznej ekspresywnych jednostek leksykalnych, „Stylistyka” XXX, 2021, https://doi.org/10.25167/Stylistyka30.2021.2.
  • Językowe stereotypy i metastereotypy. Społecznie utrwalone obrazy języka i jego odmian jako podstawa stylizacji komunikatu artystycznego, [w:] W. Śliwiński, G. Olchowa, A. Račáková (red.), Styl jako kategoria badawcza języków, tekstów i kultur słowiańskich, t. 3, Banska Bystrica, 2021.
  • Gramatyczne wykładniki stylizacji historycznej na przykładzie dramatów Stanisława Wyspiańskiego (Legenda I, Legenda II), [w:] T. Korpysz, A. Kozłowska (red.), Język pisarzy: problemy gramatyki, Warszawa 2021.
  • Historia leksemu badylarz (na marginesie prac nad Wielkim słownikiem języka polskiego PAN), „Język Polski”, R. C, z. 3, 2020, https://stary.jezyk-polski.pl/pl/archiwum/z-3-2020/.
  • Recenzja: Małgorzata Miławska-Ratajczak, Dialog w roli głównej. Polszczyzna we współczesnym kinie na przykładzie wybranych autorów, „Język Polski”, R. XCIX, z. 4, 2019, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=827386.
  • O możliwości wykorzystania filmowych list dialogowych w opisie leksykograficznym współczesnej polszczyzny, „Język Polski”, R. XCIX, z. 1, 2019, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=762011.
  • Kwalifikatory w WSJP PAN, [w:] P. Żmigrodzki, M. Bańko, B. Batko-Tokarz, J. Bobrowski, A. Czelakowska, M. Grochowski, R. Przybylska, J. Waniakowa, K. Węgrzynek (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, Kraków 2018.
  • Komponent językowy w filmie fabularnym ze stanowiska lingwistycznego, [w:] A. Račáková (red.), Język Polski i Kultura, t. 3: W stronę analizy tekstów użytkowych i artystycznych, Banska Bystrica, 2017.
  • Problem poprawności stylizacyjnej na przykładzie stylizacji historycznej w polskim filmie fabularnym, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXXIII, 2017, http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=94558&from=publication.
  • Pojęcie kompetencji stylizacyjnej i jego użyteczność w badaniach nad językową stylizacją historyczną w filmowych listach dialogowych, „Polonica” XXXVII, 2017, https://doi.org/10.17651/POLON.37.2.
  • Stylizacja językowa w filmach historycznych o początkach państwa polskiego (Bolesław Śmiały, Gniazdo), „Stylistyka” XXVI, 2017, https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/view/34.
  • Stylizacja językowa w filmie fabularnym – zarys koncepcji badawczej, „Poradnik Językowy”, nr 1, 2017, http://www.poradnikjezykowy.uw.edu.pl/wydania/poradnik_jezykowy.740.2017.01.pdf.
  • Językowa stylizacja historyczna w Rycerzu Lecha Majewskiego, „Przegląd Humanistyczny”, t. 60, nr 2 (453), 2016, https://www.wuw.pl/data/include/cms/Przeglad_Humanistyczny_2453_2016.pdf.
  • Stylizacja językowa w serialach telewizyjnych o tematyce historycznej (na wybranych przykładach), „Język Polski”, R. XCV, z. 5, 2015.
  • Płaszczyzny stylizacji językowej w dialogu filmowym, „Polonica” XXXV, 2015, https://doi.org/10.17651/POLON.35.14.
  • Badania nad językiem pisarzy w Polsce po roku 1989 – zarys problematyki, „Język Polski”, R. XCV, z. 1-2, 2015, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=291877.
  • Rycerz w dramatach Stanisława Wyspiańskiego na tle prozy Stefana Żeromskiego i polszczyzny ogólnej (próba analizy porównawczej semantyki leksemu w języku artystycznym), [w:] Słowiański dialog kulturowy. Studia leksykalne i gramatyczne, Banska Bystrica, 2014.
  • Staropolska tytulatura grzecznościowa w dramatach Stanisława Wyspiańskiego, „Język Polski”, R. XCIV, z. 3, 2014, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=56958.
  • Semantyka rzeczowników niby-osobowych na przykładzie nazw bóstw antycznych w dramatach Stanisława Wyspiańskiego, „Lingvaria”, R. VII, nr 2 (14), 2012, http://www.lingvaria.polonistyka.uj.edu.pl/documents/5768825/2fa75ab2-19f3-49f9-bba5-8e2ca9eed712.
  • Recenzja: Małgorzata Mazurkiewicz-Brzozowska, Etymologia a konotacja słowa. Studia semantyczne, „Język Polski”, R. XCII, z. 3, 2012, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=50609.
  • Definicja kognitywna jako narzędzie opisu znaczenia leksemów w języku artystycznym, [w:] Język-styl-tekst w teorii i praktyce badawczej, pod red. W. Śliwińskiego, Kraków 2012.
  • Teoria intertekstualności jako narzędzie opisu znaczenia słowa w języku artystycznym (na przykładzie idiolektu pisarskiego Stanisława Wyspiańskiego), „Slavica Iuvenum”, t. XII, Filozofická fakulta Ostravské uniwerzity, Ostrava 2011, https://dokumenty.osu.cz/ff/ksl/svk/svk2011.pdf#page=13.
  • Słownictwo dotyczące przyrody w Legendzie I i II Stanisława Wyspiańskiego, analiza pola semantycznego, „Rara Avis”, t. VII, Filozoficka fakulta Uniwerzity sv. Cyrila a Metoda v Trnave, Trnava 2010.
  • Stylistyczne wykorzystanie nieleksykalnej frazy nominalnej w poezji Krystyny Miłobędzkiej, „Slavica Iuvenum”, t. XI, Filozofická fakulta Ostravské uniwerzity, Ostrava 2010.
  • Słownictwo mitologiczne w Legendzie I i II Stanisława Wyspiańskiego, analiza pola leksykalnego, „Studenckie Zaszyty Językoznawcze”, z. 3, pod red. M. Mycawki i M Rittner, KNJ UJ, Kraków 2010.
  • Strategie stylizacji językowej w Ucieczce do Bagdadu Jarosława Iwaszkiewicza, „Rara Avis”, t. VI, Filozoficka fakulta Uniwerzity sv. Cyrila a Metoda v Trnave, Trnava 2009.
  • Leksykalne wykładniki archaizacji w Legendzie I i II Stanisława Wyspiańskiego, „Slavica Iuvenum”, t. X, Filozofická fakulta Ostravské uniwerzity, Ostrava 2009.

V. Książki popularne:

VI. Sprawozdania:

  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2023 roku, „Język Polski”, R. CII, z. 2, 2024.
  • Sprawozdanie merytoryczne z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2022 roku, „Język Polski”, R. CII, z. 2, 2023.
  • Sprawozdanie merytoryczne z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2021 roku, „Język Polski”, R. CII, z. 2, 2022.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2020 roku, „Język Polski”, R. CI, z. 2, 2021.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2019 roku, „Język Polski”, R. C, z. 2, 2020.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2018 roku, „Język Polski”, R. XCIX, z. 2, 2019.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2017 roku, „Język Polski”, R. XCVIII, z. 2, 2018.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2016 roku, „Język Polski”, R. XCVII, z. 3, 2017.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2015 roku, „Język Polski”, R. XCVI, z. 2, 2016.
  • Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w 2014 roku, „Język Polski”, R. XCV, z. 3, 2015.
Ikona z ludzikiem do otwierania panelu kontrolnego WCAG
Aa+
Aa-
Ikona kontrastu
Ikona linku
Ikona skali szarości
Ikona zmiany na czytelne czcionki
Ikona resetu ustawień WCAG