dr Wojciech Włoskowicz
strona prywatna: wojciechwloskowicz.pl
kierownik grantu NCN Sonatina
Wykształcenie
2009 – magister, Instytut Lingwistyki Stosowanej UW, dyplom z wyróżnieniem, temat pracy magisterskiej: Österreichisch-ungarische Militärterminologie als Translationsproblem [Austro-węgierska terminologia wojskowa jako problem przekładowy].
2018 – doktor, Instytut Slawistyki PAN, doktorat z wyróżnieniem, temat rozprawy: Uzus toponimiczny. Zarys problematyki teoretycznej (na podstawie polskiej toponimii Huculszczyzny), ss. 593, promotor: prof. dr hab. Ewa Wolnicz-Pawłowska, recenzje rozprawy na stronach Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów).
Zainteresowania naukowe
Onomastyka ogólna (teoria onomastyki), toponomastyka (ze szczególnym uwzględnieniem Karpat), teoria językoznawstwa normatywnego, terminologia, translatoryka, semantyka, kultura i historia Huculszczyzny.
Nagrody
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów za wyróżnioną rozprawę doktorską (2019).
- Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2019).
Granty indywidualne
Kierownik grantu NCN Sonatina pt. Semantyka i pragmatyka onimiczna. Onomastyczna definicja nazwy własnej a teoria i praktyka polityki nazewniczej (UMO-2018/28/C/HS2/00319).
Stypendia naukowe i staże zagraniczne
- Stypendium doktorskie NCN Etiuda 4. Wniosek nr 2016/20/T/HS2/00024 pt. Uzus toponimiczny. Zarys problematyki teoretycznej (na podstawie polskiej toponimii Huculszczyzny).
- Staż naukowy w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Wiedeńskiego (Institut für Slawistik, Universität Wien) (1.02.2017-31.07.2017). Opiekun naukowy stażu: Prof. Michael Moser.
Monografia
Wojciech Włoskowicz, Uzus toponimiczny. Zarys teorii na przykładzie polskiej toponimii Huculszczyzny, Kraków 2021, s. 552. ISBN 978-83-64007-61-3.Artykuły naukowe
1) O istocie proprialności. W poszukiwaniu onomastycznej definicji nazwy własnej, „Onomastica”, 2021, t. 65, z.(nr) 2, s. 21–39.
2) Nazwy własne w polskim systemie szkolnictwa wyższego i nauki. Studium polityki nazewniczej, „Folia onomastica Croatica”, 2021, t. 30, s. 219–237.
3) Przekład nazw własnych austro-węgierskich jednostek i instytucji wojskowych na język polski, „Acta Onomastica”, 2021, R. LXII, z. 1, s. 151–171.
4) Migrations as the cause of diachronic toponymic layers in the Polish Beskids, w: Place Names and Migration. Proceedings of the Symposium in Vienna, 6–8 November 2019, red. Allison Dollimore, Peter Jordan, seria: Name & Place – Contributions to Toponymic Literature and Research, t. 9, Hamburg 2021, s. 183–196.
5) Nazwy austro-węgierskich jednostek wojskowych. Studium polityki nazewniczej z zakresu chrematonimii wojskowej, „Onomastica” 2020, nr LXIV, s. 121–148.
6) Koronawirus jako problem językoznawstwa polonistycznego, „Poradnik Językowy” z. 7/2020, s. 98–111.
7) Dissemination and Correctness of Geographical Names. Geographers and Cartographers as Toponym Users and Promoters, „Mitteilungen der Österreichischen Geographischen Gesellschaft” 2019, R. 161, s. 291–324, https://doi.org/10.1553/moegg161s291.
8) Nowomowa pseudometanaukowa? O języku polskiej polityki naukowej, „Poradnik Językowy” z. 10/2019, s. 35–47.
9) Nazwy geograficzne Huculszczyzny w „Prawdzie starowieku” S. Vincenza (w świetle badań S. Hrabca), „Onomastica” 2019, nr LXIII, s. 157–180.
10) [wspólnie z Mariuszem Rutkowskim] Zagadnienia poprawności nazw własnych w świetle pojęcia normy onimicznej, w: Problemy polskiej normy językowej i kodyfikacji, red. Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, Jarosław Liberek, Warszawa 2019, s. 141–166.
11) Teoria uzusu toponimicznego – główne założenia, „Język polski” r. XCIX, z. 1, s. 13–25.
12) Das toponymische Erbe der Habsburgermonarchie in Galizien, „Studia Slavica” [= „Studia Slavica Academiae Scientiarum Hungaricae”] 63/2 (2018), s. 209–224.
13) Toponymie des Huzulenlandes in der österreichischen Kartographie vom Ende des 18. Jahrhunderts bis 1918, „Jahrbuch des Wissenschaftlichen Zentrums der Polnischen Akademieder Wissenschaften in Wien” 2018, t. 9, s. 237–267.
14) O pojęciach, systemach pojęciowych i terminologii onomastycznej, „Onomastica” 2018, nr LXII, s. 73–98.
15) Glosy do teorii językoznawstwa normatywnego, „Poradnik Językowy” z. 6/2018, s. 47–65.
16) Functions of Geographical Names and the Use of Endo- and Exonyms, „Mitteilungen der Österreichischen Geographischen Gesellschaft” 2017, R. 159, s. 323–343, DOI 10.23781/moegg159-323.
17) Między endonimem a egzonimem. Status nazw obiektów transgranicznych, „Acta Onomastica” 1/LVII/2016, s. 141–155.
18) Przekład choronimów „roszczeniowych”. Między teorią tłumaczenia a onomastyką kulturową, „Między Oryginałem a Przekładem” 2016, nr 32, s. 25–40.
19) Trójelementowy model znaczenia onimicznego i pojęciowy model onomastykonu, „Onomastica” 2015, nr LIX, s. 57–76.
20a) Napisy na mapach III zdjęcia topograficznego Austro-Węgier i na zdjęciach Wojskowego Instytutu Geograficznego w Warszawie w świetle instrukcji, „Polski Przegląd Kartograficzny” 2015, t. 47, nr 1, s. 33–45.
20b) Labels on the maps of the Third Military Survey of Austria-Hungary and on the survey maps of the Military Geographical Institute (Wojskowy Instytut Geograficzny) in Warsaw in the light of survey manuals, „Polish Cartographical Review” 2015, Vol. 47, nr 1, s. 31–43, DOI: 10.1515/pcr-2015-0003.
21) Toponomastyczna praca topografa w Austro-Węgrzech i w II Rzeczypospolitej, „Prace Językoznawcze” 2015, nr XVII/3, s. 137–153.
22) Toponimia Huculszczyzny na austro-węgierskich i polskich mapach topograficznych (od poł. XIX w. do 1939 roku), w: 19. slovenská onomastická konferencia. Bratislava 28. – 30. apríla 2014, red. Iveta Valentová, Bratislava 2015, s. 298–307.
23) Feldmarszałek porucznik czy generał dywizji? Przekład nazw austro-węgierskich stopni wojskowych, „Lingwistyka Stosowana” 2015, nr 13, s. 103–111.
Opublikowane abstrakty konferencyjne
Publikacje popularnonaukowe
1a) Słowa na niewysokiej połoninie, „Academia. Magazyn Polskiej Akademii Nauk” 2016, nr 1(45), s. 49–51. [PDF]
1b) Words on the Hutsul Uplands, „Academia. Magazine of the Polish Academy of Sciences”. [PDF]
Redakcja publikacji naukowych
1) Slavica. Onomastica. Regionalia. Prace dedykowane Panu Profesorowi Jerzemu Dumie, red. M. Biolik, W. Szulowska, E. Wolnicz-Pawłowska, A. Naruszewicz-Duchlińska, W. Włoskowicz, Olsztyn 2016, ss. 239.
Referaty na konferencjach naukowych
9) GeoNames Symposium „Place Names and Migration”, Austrian Board on Geographical Names (AKO), UNGEGN Dutch‐ and German‐speaking Division (DGSD), Joint ICA/IGU Commission on Toponymy, Federal Office of Metrology and Surveying (BEV), Austrian Geographical Society (ÖGG), Wiedeń, 6-8 XI 2019, referat: Migrations as the cause of diachronic toponymic layers in the Bieszczady Mountains.
10) XXI Międzynarodowa i Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, UMCS, Kazimierz Dolny, 4-6 X 2018, referat: Teoria uzusu toponimicznego. Tezy główne.
11) Sprachwissenschaftliche Dissertationsprojekte der Wiener Germanistik and friends 2017. 7. Workshop, Institut für Germanistik der Universität Wien, Institut für Slawistik der Universität Wien, Institut für Schallforschung der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wiedeń, 7-8 IV 2017, referat: Dreiteiliges Modell der onymischen Semantik und seine Bedeutung für die Theorie des toponymischen Sprachgebrauchs.
12) 20. Słowacka Konferencja Onomastyczna „Konvergencie a divergencie v propriálnej sfére”, Univerzita Mateja Bela v Banskej Bystrici, Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV, Bańska Bystrzyca, 26-28 VI 2017, referat: Funkcje toponimów w perspektywie postnominacyjnej.
13) XX Międzynarodowa i Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 21-23 IX 2016, referat: Kryteria endonimiczności. Aspekty teoretyczne a definicja egzonimu.
14) The 33rd International Geographical Congress, Pekin, 21-25 VIII 2016, sesja C12.36 Toponymy. Place Names As Social Place Names As Social Constructs, referat: Communicative community as the core criterion for the endonymic status of toponyms. An addendum to P. Jordan’s definition of endonym.
15) V konferencja z cyklu Imago mundi pt. Teoria tłumaczenia czy teorie tłumaczeń?, Warszawa, 20-21 XI 2015, referat: Przekład choronimów roszczeniowych: między teorią tłumaczenia a onomastyką kulturową.
16) The Fifth EUGEO Congress on the Geography of Europe, Budapeszt, 30 VIII-2 IX 2015, sesja P51 The role of place names in geographical education, referat: Claim Choronyms as a Toponymic Tool of Propaganda.
17) XIX Międzynarodowa i Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Gniezno, 20-22 IX 2014, referat: Trójelementowy model znaczenia onimicznego i pojęciowy model onomastykonu.
18) 19. Słowacka Konferencja Onomastyczna, Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV, Slovenská jazykovedná spoločnosť pri JÚĽŠ SAV, Slovenská onomastická komisia, Bratysława, 28-30 IV 2014, referat: Toponimia Karpat z obszaru tzw. Galicji na austriackich i polskich mapach topograficznych (od końca XVIII w. do 1939 roku).
Inne wystąpienia naukowe
1) Referat pt. Onomastyczna definicja nazwy własnej a teoria polityki nazewniczej, posiedzenie Komisji Onomastycznej Komitetu Językoznawstwa PAN, online, 09.11.2021.
2) Referat pt. Wybrane nazwy geograficzne Huculszczyzny u S. Vincenza i w innych tekstach polskich, „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Środkowa”, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK / Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków, 23–24.11.2018.
3) Referat pt. Teoria uzusu toponimicznego – główne założenia, posiedzenie Sekcji Onomastycznej Komitetu Językoznawstwa PAN, Kraków, 23.06.2018.
4) Referat pt. Polityka nazewnicza a mechanizmy kształtowania (się) uzusu toponimicznego, konferencja: „Polityka nazewnicza. Trójstronne robocze spotkanie delegacji z Polski, Czech i Słowacji”, Główny Urząd Geodezji i Kartografii w Warszawie, 11 kwietnia 2018.
5) Wykład pt. Das toponymische Erbe der Habsburgermonarchie in Galizien, Stacja Naukowa PAN w Wiedniu, 6.04.2017.
6) Wykład pt. Sprachtheoretische Aspekte der Endo- und Exonymie: Semantik, kommunikative Gemeinschaften und Funktionen von Eigennamen, 97. posiedzenie Arbeitsgemeinschaft für Kartographische Ortsnamenkunde przy Austriackiej Akademii Nauk, Wiedeń, 4.05.2017.
7) Referat pt. Wybrane nazwy geograficzne Huculszczyzny w polskim zwyczaju językowym, Konferencja „Spotkania na Pokuciu – Warsztaty Rafajłowskie 2017”, 1.06.2017, Iwano-Frankiwsk, Przykarpacki Uniwersytet Narodowy.
8) Wykład pt. Österreichisch-ungarische Militärterminologie im Polnischen, Stacja Naukowa PAN w Wiedniu, 20.06.2017.
Wystąpienia popularnonaukowe
11) Polskie Radio, Program Czwarty, audycja Stacja Nauka, 22.01.2019, temat: „brzydkie” nazwy geograficzne, zapis rozmowy dostępny online: https://www.polskieradio.pl/10/5366/Artykul/2250199,Stacja-Nauka-22-stycznia-godz-1206 (pocz. 13:00).
13) Wszechnica Polskiej Akademii Nauk, 11.01.2017, tytuł wykładu: Magury, Zwory i Berda. Nazewnicze dziedzictwo karpackiej wielokulturowości. Nagranie wideo z wykładu dostępne online: https://www.youtube.com/watch?v=zFvxksooRRY
14) Radio TOK FM, audycja OFF Czarek, 2.06.2016, rozmowa o Huculszczyźnie, prowadzonych badaniach toponomastycznych, przygotowywanej rozprawie doktorskiej i o roli humanistyki. Zapis rozmowy dostępny online: http://audycje.tokfm.pl/odcinek/Dlaczego-Huculki-pala-fajki-Rozmowa-z-Wojciechem-Wloskowieczem/37883
Inne wystąpienia i publikacje
Przekłady prac naukowych
1) Westerhoff Christian, Praca przymusowa w czasie I wojny światowej. Niemiecka polityka sterowania siłą roboczą w okupowanym Królestwie Polskim i na Litwie w latach 1914-1918, tłum. W. Włoskowicz, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014. s. 440.
2) Rolf Malte, Rządy imperialne w Kraju Nadwiślańskim. Królestwo Polskie i cesarstwo rosyjskie 1864–1915, tłum. W. Włoskowicz, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016. s. 506.
Członkostwo w organizacjach i gremiach
– członek American Name Society
– członek Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki
Funkcje zakończone
- Członek Rady Naukowej Instytutu Slawistyki PAN (przedstawiciel doktorantów)
- Przewodniczący Rady Samorządu Doktorantów PAN (kadencja 27.11.15-25.11.16)
- Przewodniczący Komisji ds. PAN przy Zarządzie Krajowej Reprezentacji Doktorantów (kadencja 2016)
- Przewodniczący Rady Samorządu Doktorantów Instytutu Slawistyki PAN (10.2015-11.2016)
